Dayanıksızlık şeması: Bu şemaya sahip olan kişiler, abartılı bir biçimde, herhangi bir anda bir felaketin başlarına geleceğine inanırlar. Ayrıca bununla baş edemeyeceklerine dair derin bir inanca da sahiptirler. Bu şemada beklenmedik bir anda kendilerine bir şey olacağı ve bu olayın onların kontrolleri dışında gerçekleşeceği korkusu en temel korkudur.
Örneğin her an tıbbi bir problemle karşı karşıya kalma, bir cinayete kurban gitme yada benzeri bir olaya maruz kalma, feci bir kazaya maruz kalma, bütün parasını kaybetme veya çıldırma, delirme bu korkulara örnek olarak gösterilebilir.
Korku, dayanıksızlık şeması sahibi kişilerin en belirgin duygusudur. Panik atak ve obsesif kompulsif bozukluk kaynağını dayanıksızlık şemasından almaktadır. Genelde dayanıksızlık şemasına sahip olan kişiler, kendilerini bu beklenmedik tehlikeli durumlardan koruyabilmek için büyülü düşüncelerle ilgilenme, belli ritüelleri sık sık tekrarlama gibi kişinin günlük yaşantısına engel olan, huzurunu kaçıran davranışlar sergilemektedirler.
Psikoterapi ve Dayanıksızlık Şeması
Dayanıksızlık şeması psikoterapi ile kontrol altına alınabilen bir şemadır. Kişide dayanıksızlık şeması varsa, günlük yaşamı endişe ve tedirginlik içinde geçecektir. Ancak psikoterapi bireyin, kendisini rahatsız ve zayıfmış gibi hissettiren bu şemanın farkına varmasını sağlayarak, daha konforlu bir yaşam deneyimlemesine yardımcı olmaktadır.
Psikoterapi dayanıksızlık şemasının üstesinden gelmek için yararlanılabilecek profesyonel bir yoldur. Şema terapi eğitimi almış uzmanlar, öncelikle dayanıksızlık şemasının siz de olup olmadığı konusunda tespitler yapıp; sonrasında bu şemanın üstesinden nasıl gelebileceğiniz konusunda sizi desteklerler.
Her bireyde bu şema farklı şekillerde görülebilmektedir. Örneğin bazı bireyler hastalıklara karşı dayanıksızlık gösterirken, bazı bireyler doğal afetlere, bazıları akıl sağlıklarını yitirme veya tüm paralarını kaybetmeye karşı dayanıksızlık gösterebilmektedir. Hatta bazı kişilerde, adli olaylarla karşılaşmaya ve bu durumlarla baş edememeye ilişkin bir dayanıksızlık türü de görülebilmektedir.
Bir yanıt yazın